Bydgoszcz - prawda i mity - część 5 /odcinek 4/

Jak już poprzednio pisałem - treści, które zamieszczam w tym wątku w całości pochodzą z książki pod tym samym tytułem czyli "Bydgoszcz prawda i mity" wydanej w 2008 roku przez Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy.  Oczywiście na potrzeby internetowego postu wybrałem tylko fragmenty z tekstów zawartych w tym opracowaniu.

Mit numer 5 - Bydgoszcz to miasto bez tradycji.

Tradycje przemysłowe.

Bydgoszcz posiada uznawane powszechnie tradycje przemysłowe i handlowe.  Tradycja handlu sięga czasów staropolskich, natomiast przemysłu początku XIX wieku.
W okresie staropolskim Bydgoszcz była sporym ośrodkiem produkcji rzemieślniczej.  W XVI wieku funkcjonowało tu kilkanaście cechów oraz kilkadziesiąt rzemiosł, niejednokrotnie o bardzo wyspecjalizowanym charakterze.  Znano w Rzeczpospolitej, między innymi, piwo bydgoskie, które miało bardzo renomowaną markę.   W Bydgoszczy znajdował się także skład soli o zasięgu regionalnym.

Właściwy rozwój przemysłu rozpoczął się na początku XIX wieku.  Początkowo powstały duże przedsiębiorstwa państwowe: mlyny, rafineria cukru, manufaktury sukiennicze, papiernia.

Gwałtowny rozwój nowoczesnego przemysłu fabrycznego nastąpił w II połowie XIX wieku, dzięki upowszechnieniu napędu parowego oraz rozwoju komunikacji kolejowej.  Wiele powstałych wówczas zakładów istnieje do dzisiaj, na przykład fabryka maszyn Wulffa (dzisiejsze zakłady Makrum), zakład budowy sygnałów Fiebrandta (dzisiejsza Belma), Fabryka Traków i Maszyn do Obróbki Drewna Blumwe i Syn (dzisiejsza Fabryka Obrabiarek do Drewna), fabryka mebli wyściełanych Ottona Pfefferkorna (dzisiejsze Bydgoskie Fabryki Mebli), Rzeźnia Miejska (obecnie Bydgoskie Zakłady Mięsne), Browar Bydgoski (niedawno zlikwidowany, a założony w 1858 roku) i inne.

W 1851 roku powstały wielkie warsztaty kolejowe, które do dnia dzisiejszego są jednym z największych przedsiębiorstw w mieście (zakłady Pesa).  

Po 1920 roku bydgoski ośrodek przemysłowy rozwinął się w niespotykanym dotąd stopniu.  Rozwinęły się wtedy nowe gałęzie przemysłu, a przede wszystkim przemysł chemiczny i elektrotechniczny.  Tym samym Bydgoszcz stała się jednym z najbardziej uprzemysłowionych miast II Rzeczpospolitej.   Powstało wówczas wiele zakładów znanych do dzisiaj:  Fabryka Wyrobów Gumowych "Kauczuk" S.A. (1923 r., dzisiejszy Stomil), Polska Spółka Akcyjna "Persil" (1930 r. , dzisiejsza fabryka Unilever), Przedsiębiorstwo "Alfa" (1926 r., późniejszy "Foton"), Grakona Spółka Akcyjna ( później Befana Bis), Kabel Polski Towarzystwo Akcyjne (1923 r., Bydgoska fabryka Kabli), Fabryka Artykułów Elektrotechnicznych S. Ciszewskiego (1923 r., dzisiejsza Eltra-Elda),  Fabryka Pasmanterii Taśm i Pasów "Pasamon", Fabryka Sklejek (1914 r., dzisiejsze Sklejka-Multi S.A.), Fabryka Rowerów "Tornedo" (późniejszy "Romet"), Fabryka Wyrobów Czekoladowych i Cukierniczych "Lukullus" ( potem "Jutrzenka" S.A.)  i wiele innych.

Rozwojowi przemysłu sprzyjały: tradycje z XIX wieku, dogodne położenie komunikacyjne, dobre połączenia kolejowe i wodne, jak również dostępne ogromne tereny do zagospodarowania w wyniku rozszerzenia granic administracyjnych miasta  w 1920 roku (aż ośmiokrotnie wzrósł obszar miasta).

Przewaga gospodarcza Bydgoszczy nad innymi miastami w regionie wzrastała.  W 1930 r. Wartość wykupionych świadectw przemysłowych była większa 2,3 x niż w Toruniu i Grudziądzu.

Charakterystyczną cechą industrializacji miasta w latach powojennych było opieranie się na istniejącym i posiadającym dobre tradycje przemyśle: chemicznym, elektrotechnicznym, elektromaszynowym, odzieżowym, skórzanym, drzewnym, spozywczym i na najróżniejszych mniejszych zakładach pracy.

Poprzedni post z tego cyklu.