piątek, 4 stycznia 2013

Bydgoszcz prawda i mity - część 3


Jak już poprzednio pisałem - treści, które zamieszczam w tym wątku w całości pochodzą z książki pod tym samym tytułem czyli "Bydgoszcz prawda i mity" wydanej w 2008 roku przez Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy.  Oczywiście na potrzeby internetowego postu wybrałem tylko fragmenty z tekstów zawartych w tym opracowaniu.

Dzisiaj o micie nr 3 - Bydgoszcz to miasto bez znaczących wydarzeń historycznych:

Bydgoszcz jest miastem historycznym i rdzennie polskim w przeciwieństwie do Torunia, zbudowanego od podstaw i wyniesionego na piedestał przez Krzyżaków.  Bydgoszcz zawsze leżała na terenie Korony Polskiej i była miastem królewskim, którą kolejni władcy niejednokrotnie odwiedzali, czasem zwoływali sejmy, zawierali traktaty, a jeszcze częściej kwaterowali podczas wojen, a szczególnie z Krzyżakami i Szwedami.

Ślady osadnictwa są bardzo stare.  Na wzgórzu Zamczysko, leżącym w granicach dzisiejszej Bydgoszczy, stwierdzono pozostałości grodu kultury łużyckiej oraz wczesnopiastowskiego, który istniał tutaj w VII - X  wieku.  Gród bydgoski wspomniany jest w dokumentach z XIII wieku, choć istniał wcześniej, co potwierdzają znaleziska archeologiczne.  Był już w XI wieku za rządów Kazimierza Odnowiciela, w XIII wieku stał się grodem kasztelańskim.   Wreszcie 19 IV 1346 r. Bydgoszcz została przez Kazimierza Wielkiego podniesiona do rangi miasta.

W 1520 roku na sejmowej liście najludniejszych i najbogatszych miast Rzeczpospolitej sklasyfikowanej do celów podatkowych, Bydgoszcz zajmowała już pierwsze miejsce na macierzystych Kujawach i piąte w bardzo rozległym regionie obejmującym Wielkopolskę, Mazowsze, Ziemię Dobrzyńską, Sieradzką i Wieluńska.

Znaczenie Bydgoszczy wzrosło jeszcze w XVII wieku, gdy założono mennicę, okresowo jedyną w Koronie.  Rok 1620 to szczyt rozwoju przedrozbiorowej Bydgoszczy.

A oto kilka wybranych faktów i wydarzeń historycznych związanych z Bydgoszczą:

-Bydgoszcz szturmował we wrześniu 1409 roku król Władysław Jagiełło i tutaj zawarł pokój z Krzyżakami, który obowiązywał do 24 czerwca 1410 roku.

- Tutaj w 1457 r. król Kazimierz Jagiellończyk wykupił Malbork, dzięki czemu ta niezdobyta twierdza na stałe znalazła się w rękach Polski, a szala wojny trzynastoletniej przechyliła się w stronę Polski.

- Tutaj w 1466 r. rozpoczęto rozmowy pokojowe w sprawie zakończenia wojny trzynastoletniej

- Tutaj w 1520 r.  Zygmunt Stary godząc się na sejm w kole obozowym zaprzepaścił szansę zadania państwu krzyżackiemu ostatecznego ciosu militarnego i trwałego wcielenia do Polski.

- Tutaj w 1523 roku król Zygmunt Stary zezwolił na budowę wodociągów, jednych z pierwszych tego typu urządzeń w ówczesnej Polsce.

- Tutaj w 1577 r. odbywał się trzymiesięczny pobyt Stefana Batorego, podczas konfliktu z Gdańskiem.

- Tutaj 6 XI 1657 roku Król Jan Kazimierz zaprzysięga na schodach kościoła pojezuickiego traktat welawsko - bydgoski z elektorem brandenburskim i księciem Prus Fryderykiem Wilhelmem.  Ów traktat to jedna z najważniejszych dat w historii Polski przedrozbiorowej.  Pozwala zakończyć zwycięsko "potop" szwedzki, ale uniezależnienie Prus skutkuje po 115 latach rozbiorem Polski.

- Tutaj w okresie Księstwa Warszawskiego zlokalizowano stolicę departamentu, a później w XIX wieku - stolicę pruskiej regencji /województwa/.

- W XIX wieku z Bydgoszczy uczyniono perłę architektoniczną, miasto zwane "Małym Berlinem", pełne było parków i skwerów oraz nowych osiedli budowanych na wzór miast - ogrodów.  

- W 1910 roku Bydgoszcz jest trzecią pod względem wielkości aglomeracją w zaborze pruskim po Gdańsku i Poznaniu.  Liczy z przedmieściami 93 tys. osób.

- W okresie międzywojennym Bydgoszcz uznawano obok Wilna za najbardziej czyste i zielone miasto Polski.

- 01.04.1938 Bydgoszcz z okolicznymi powiatami zostaje włączona do województwa pomorskiego i przewidziana zostaje według rządowych decyzji w 1940 roku na stolicę województwa kosztem dwukrotnie mniejszego Torunia. /od 1920 roku do 1938 Bydgoszcz była miastem powiatowym w województwie poznańskim, a jednocześnie siódmym co do wielkości miastem Polski/.

- W 1945 roku Bydgoszcz ustanowiono stolica województwa pomorskiego, a potem bydgoskiego.


Poprzedni post z tego cyklu.





4 komentarze:

  1. Mały Berlin to jest ciekawe, tylko czy to nie niemcy budowali? Ponoć całe śródmieście to projekty niemieckich architektów.
    W Bydgoszczy było bardzo dużo firm znanych w całej Polsce i nawet w Europie które zakładali i prowadzili Niemcy.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niemcy to również bydgoszczanie, jak Krakusami byli Żydzi, a Lwowiakami Ukraińcy.

      Usuń
  2. Chętnie przeczytałbym całą książkę gdzie ją można dostać ?
    Pozdrowienia PawełP.

    OdpowiedzUsuń
  3. Bydgoszcz w czasie zaborów była w zaborze pruskim i wówczas tutaj rządzili Niemcy, tak jak w zaborze rosyjskim, Rosjanie, a w zaborze austriackim, Austriacy.

    Co do książki to może jest w sklepie Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy na ulicy Długiej, ale pewności nie mam.

    OdpowiedzUsuń

Jeżeli chcesz wyraź swoją opinię